Wanneer iemand het water steelt …
… heb je natuurlijk geen waterval meer …
… maar dan ga je naar een andere.
Salles la Source heeft inderdaad meer dan 1 waterval, en heeft ook meer dan watervallen te bieden.
Wij zijn gek op dit dorpje. Marielle kan zich uitleven in allerlei fietstochten die langs dit dorpje lopen, en Marcel kent de streek bijna op z’n duimpje door alle wandelingen in de buurt. Daarnaast heb je hier ook jaarlijks het “appelfeest” waar wij ook aan deelnemen.
De waterval en de diefstal
Er bestaat in de gemeente enige animositeit omwille van een kleine private waterkrachtcentrale die het water voor de turbine aftapt bovenaan de waterval.
Hierdoor kan het inderdaad gebeuren dat in droge periodes de waterval slechts een armtierig straaltje water is, en in niets meer lijkt op een waterval.
Er zijn al processen geweest, maar tot nu toe mag de uitbater van die centrale nog steeds zijn water boven aftappen.
En eerlijk gezegd is die pijpleiding net naast het water ook geen mooi zicht.
Er bestaat zelfs een actiecomité dat tegen de centrale vecht.
Meer dan de waterval alleen
Zoals je kan zien in de promotievideo van de stad
is Salles la Source meer dan alleen maar een waterval.
Zo telt de gemeente ongeveer 15 kastelen en manoirs op z’n totale grondgebied, en maakt het ook deel uit van het wijngebied van Marcillac.
Vermits het water hier alomtegenwoordig is, vind je er vanzelfsprekend vele watermolens.
Daarnaast heb je nog talloze kerken, kerkjes en kapelletjes en vermits er al in de oudheid bewoning was, vind je hier en daar zelfs nog een dolmen.
En vanzelfsprekend heb je het museum van de Rouergue waar je kennis kan maken met de oude ambachten
De ligging
Salles la Source ligt tussen Rodez en Marcillac-Conques, in de vallei van de Créneau die aan de zuidkant beduidend minder hoog is en zeer bebost. De noordkant vormt een echte steile inkeping in het plateau van de causses (hoogvlaktes) erboven.
Salles la Source is gebouwd op 2 niveaus.
Onderaan in de vallei “le Bourg” met z’n kerk uit de 12e eeuw en z’n prachtige vakwerkhuizen met de typische afgeronde “ardoise-daken” uit de streek.
Op de “eerste verdieping” ligt dan Salles le Haut in een prachtig decor. Het dorp wordt afgeschermd door een bijna loodrechte rotswand die in hoefijzervorm omheen het dorp loopt. In dit mooie circus vind je een romantisch dorpsplein met kerk, een fontein, het “château des Ondes” (naar de familie Ondes), vakwerkhuisjes, kleine straatjes …
… en een weg naar helemaal boven, de oude toegangsweg vanuit Rodez naar Salles la Source.
En bovenop de causses heb je niets meer, buiten enkele verspreide boerderijen in een schier eindeloze vlakte.
En op de hellingen tussen beide in, vind je wijngaarden, oude verlaten wijngaarden en nieuwe op makkelijker te bereiken plaatsen.
Geschiedenis
Salles la Source wordt ergens rond de 10e eeuw voor het eerst in geschriften vernoemd, maar vermits er bovenop de causses ook dolmens staan, gaat de geschiedenis veel verder terug dan dat. Men heeft er kalkovens uit de gallo-romeinse tijd gevonden, restanten van prehistorische bewoning en nog meer bewijzen dat de streek al sinds lange tijd bewoond is.
Daarna is het een geschiedenis van geschillen tussen vele kasteelheren, over molenrechten, over waterrechten (en die duren dus vandaag de dag nog voort) of welk soort geschillen dat er ook mogen plaatsgehad hebben.
Ook de 100-jarige oorlog en de godsdienstoorlogen zijn niet onopgemerkt voorbijgegaan.
Maar al bij al is Salles la Source redelijk goed bewaard gebleven en is het gespaard van al te veel nieuwbouw-misbaksels.
De waterval(len)
De trekpleister is ongetwijfeld de grote waterval die vanop het plateau van Salles le Haut een 20-tal meter de diepte in duikt. Achter de waterval heb je een kleine grot die je kan inlopen, maar dan moet je wel tegen wat water kunnen.
Net eronder heb je een 2e (kleinere) waterval, met eveneens enkele grotten onderaan.
Helemaal bovenaan, naast de oude toegangsweg vind je een derde waterval die gevoed wordt door ondergrondse riviertjes en stroompjes die ontstaan door de regenval op de causses.
En er zou ook een 4e waterval bestaan, tussen de grote en de onderste, maar die stroomt enkel in de winter of in periodes met zeer veel regen. Wij hebben ze nog nooit gezien.
In een deelgemeente heb je dan ook nog een kleine waterval, “cascade de Laroque”.
…
Water genoeg dus.
De kastelen
Er zijn zoals al gezegd een 15-tal kastelen en manoirs op het grondgebied van Salles la Source. We gaan ze dus niet allemaal opsommen, enkel de meest bekende of mooie.
Salles la Source telde er indertijd 5 op eigen grondgebied. Daarvan zijn er nog 4 over.
Maar stel je geen kastelen “à la Versailles” voor. Dit was en is de armere “boerenbuiten”. De kastelen zijn dus niet zo grandioos als je denkt.
- Château des Ondes
Kasteel van de familie “des Ondes”, in het bovenste centrum van Salles la Source. Is tegenwoordig een kunstencentrum. - Salles la Source heeft dan nog 3 andere kleinere “kastelen”
Château de la Calmontie, Château de la Tour in St Laurent en het Château St Paul beneden in de Bourg. - Château de Cougousse
Een prachtige manoir langs de weg Rodez-Marcillac.
Het wordt een beetje in de schaduw gezet door “la démeure du Seigneur”, een klassevolle gite vlak in de buurt. - Chateau de Cadayrac
Een imposante kasteelhoeve - Château de la Garde
een meer dan uit de kluiten gewassen boerderij, ook in Cadayrac - Château du Colombier
Een versterkte vesting in deelgemeente Mandalazac, vandaag uitgebouwd tot belevenis/attractiepark met een kleine dierentuin, een beleveniswandeling doorheen het kasteel en de middeleeuwse kruidentuin en wat speeltuigen voor de allerkleinsten.
Kerken en kapelletjes
Die zijn er ook bij de vleet. Frankrijk is lange tijd zeer religieus geweest en dat heeft zijn sporen nagelaten.
Ook hier weer sommen we enkel de voornaamste op.
- Eglise St Paul
Zowat de enige kerk in Salles la Source die niet verbouwd is en volledig z’n middeleeuws karakter behouden heeft. Speciaal is z’n achthoekige toren.
Boven in het dorp - Eglise d’Austremoine
Gelegen in een deelgemeente an Salles la Source. Is een beetje speciaal omdat me de verbouwingen in de loop der tijden zeer goed kan zien. Maar het bevat ook een bijzonder waardevol interieur.
Maar er staat aan de overkant van de weg ook een bijzonder kruis daterend van 1987, alhoewel het er stukken ouder uitziet. De beeldhouwer heeft er verschillende betekenissen ingestopt. - Eglise Notre Dame de Vanc.
Zeer fotogeniek kerkje nabij Seveyrac. Het ziet er prachtig uit, maar er is helaas weinig over bekend.
Le musée du Rouergue
Dit museum is gevestigd in de oude wolspinnerij en bevat vanzelfsprekend een enorme collectie aan industrieel erfgoed. Maar ook het “boerenleven” is goed vertegenwoordigd.
Dit museum is echt de moeite waard.
Wandelingen
Er bestaat een bewegwijzerde wandeling door de vallei, maar daarmee krijg je maar enkele pareltjes te zien die deze gemeente rijk is.
Best stel je je eigen wandel- of fietsroute samen en beleef je op die manier de natuur en het verleden dat deze gemeente te bieden heeft.
.
| ⇐ Peyrusse le Roc | Villeneuve d’Aveyron ⇒ |
Foto : Salles la Source gezien van de andere kant van de vallei
(c) Marcel & Marielle
Marcel & Marielle 